SURİYELİLER İLE İLGİLİ ARAŞTIRMA VE ÇARPICI SONUÇLAR
SURİYELİLER İLE İLGİLİ ARAŞTIRMA VE ÇARPICI SONUÇLAR
Türkiye de sayıları 3,5 milyonu aşan Suriyeliler ile ilgili “Suriyelilerin Göç Sürecinde Aidiyet Tanımlamalarının İnşası Kütahya Örneği” başlıklı yüksek lisans tezi çarpıcı sonuçlar ortaya koydu.
Sosyolog Merve Öğütcü tarafından Danışman Hoca Prof. Dr. Talip Karakaya rehberliğinde Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü master tezi olarak ortaya konulan çalışma, Kütahya’da yaşayan Suriyelilerin güncel aidiyetlerinin belirlenmesinde, topluma katılım ve toplumsal bütünleşme düzeylerinin belirlenmesinde önemli sonuçlar tespit etti. Türkiye Göç İdaresi Genel Müdürlüğünden elde edilen 2018 Mart ayı verilerine göre Türkiye’de toplam Suriyeli nüfusu 1 milyon 931 bini erkek, 1 milyon 629 bin 990’ı kadın olmak üzere, 3 milyon 561 bin 707’dir. Sosyolog Merve Öğütcü, 2017 verilerine göre Kütahya’da çoğu çocuk olmak üzere toplam 450 kişi yaşadığını, saha çalışmasının 15 Ocak-25 Mart 2018 tarihleri arasında yaşı 18 ve üzeri olan katılımcılarla gerçekleştiğini söyledi. Tezde katılımcılara anket formu doldurulmasının yanında katılımcıların ifadelerine değiştirilmeden yer de verildi.
"Çalışmada yer alan dikkat çekici verilerden bir kısmına çalışmamızda değinildi" diyen Öğütcü, yaptığı araştırmalar sonucunda şu bilgilere ulaşarak tez oluşturduklarını söyledi; "Kütahya ili, ilçeleri ve köylerinde yapılan saha araştırmasında, Suriyelilerin 44,2’sinin geleceğini Türkiye üzerinden şekillendirdiği, Türkiye’ye olan aidiyet düzeylerinin ise 74,4 olduğu gerçeğini tespit etti. Suriyelilerin 90,7 gibi oldukça yüksek oranda Kütahya’da yaşamaktan memnun olduğu, 94,2 ‘sinin ise Türk vatandaşlığını istediği sonucuna ulaştık.
Çalışmaya göre; Kütahya’da yaşayan Suriyelilerin 94,2’si vatandaşlık istiyor, 79,1’i Türkçe biliyor, 72,1’i yerli halk ile kendileri arasında herhangi bir fark görmüyor."
NEDEN KÜTAHYA?
Neden Kütahya? sorusuna aldığımız cevaplar ise şu şekilde oldu; "Suriyelilerin Kütahya’yı seçme nedenleri arasında coğrafi yakınlık, akraba, arkadaş, güvenlik, evlilik, iş ve diğer sebepler yer alıyor. 34,9 ile iş imkanı ise başı çeken sebepler arasında. Diğer bir deyişle Kütahya’da yaşayan Suriyelilerin büyük bir kısmı iş sebebiyle Kütahya’yı seçiyor. İkinci yüksek oranla ise 24,4 ile evlilik yer alıyor.
Araştırmanın evlilik ile ilgili diğer bir ilginç bulgusunda ise, örneklemin 77,9’unun bölge halkıyla evliliklere olumlu baktığı, 20,9’unun ise onaylamadığı sonucudur. Söz konusu oranların oluşmasında sosyo-kültürel benzerlikler ve farklılıklar ayrıca karşılıklı güven problemleri yer alıyor."
Yapılan araştırmada farklı açılardan değerlendirildiğinde şu sonuçlar elde edildi;
KÜTAHYA HALKINA YÖNELİK ALGI
Kütahya sınırları içinde yaşayan örnekleme dahil olan, Suriyelilerin 72’si Kütahya halkı ile kendileri arasında bir fark görmüyor, 31’i farkın anadil olduğunu, 28’i kültürel olarak farklı olduklarını, 18’i ise davranışların farklı olduğunu belirtiyor. 89 gibi oldukça yüksek bir oranla katılımcılar, Kütahya halkının kendilerine karşı davranış ve düşüncelerinin olumlu olduğunu düşünüyor. 90’ı gibi oldukça önemli bir oranı, Kütahya’ya göç etmiş olmaktan memnun. 47’si neden memnun olduğunu kültürel açıdan, 22’si ekonomik, 7’si ise siyasi olarak açıklıyor. 44’ünün kendisine yakın htiği ülke Türkiye. Katılımcıların, 40,7’sinin yakın çevresi Türklerden, 26’sı Suriyelilerden, benzer bir oranla 27’si hem Türklerden hem Suriyelilerden oluşuyor.
VATANDAŞLIK İSTİYORLAR
Suriyelilerin vatandaşlık eğilimi araştırmanın çarpıcı sonuçları arasında yer alıyor. Araştırmaya göre Kütahya’da Suriyelilerin 94,2’si Türk vatandaşlığı istiyor, 38,4’ü vatandaşlığı gelecek tasavvuru, 33,7’si kimliksel aidiyet olarak algılıyor, “tek bir vatandaşlığı seçme imkanım olsa Türkiye’yi seçerdim” diyenlerin oranı 43 ile “tek bir vatandaşlığı seçme imkanım olsa Suriye’yi seçerdim” diyenlerin oranına eşit. Bölge halkıyla evliliklere olumlu bakan katılımcılar 91 oranı ile tek bir vatandaşlığı seçme durumu için Türkiye cevabını veriyor. Katılımcıların 93’ü ise çifte vatandaşlık istiyor.
Vatan kavramına yönelik çağrışımda ise örneklem grubu şıklarda yer almayan seçeneklerde belirterek “serbest çağrışım” da bulunuyor. Şıklarda yer almamasına rağmen 16,3 vatan kavramını “anne” , olarak belirtilen önemli bir kesim, “vatan aynı anne, Türkiye aynı hanım. Türkiye’yi ben istedim ama Suriye mecbur Allahtan”, benzer şekilde 16,3’ü aynı oranda “her şeyimiz” cevabını veriyor. Diğer katılımcıların ise, 14’ü “Suriye”, 10,5 “toprağımız” ve 8’i de “Türkiye” olarak cevaplıyor.
SOSYO-KÜLTÜREL AİDİYET
Araştırma da, Suriyelilerin sosyo-kültürel aidiyetlerine yönelik yapılan tespitler oldukça önemli. Örnekleme konu olan Suriyelilerden 74,4’ü kendini Türkiye’ye ait htiğini belirtiyor. Kendini Türkiye’ye ait hmediğini ve tek bir vatandaşlığı seçme imkanı olsa Türkiye’yi seçmeyeceğini belirtenlerin oranı 80,95 gibi oldukça yüksek bir oran, 51,6’sı kendini Türkiye’ye ait htiğini ve tek bir vatandaşlık imkanım olsa Türkiye’yi seçeceğini ve 29’u ise kendini Türkiye’ye ait htiğini ancak seçme zorunda kalması halinde Suriye’yi seçerim diyor.
DÖNMEYİ DÜŞÜNÜYORLAR MI?
Örnekleme konu olan katılımcıların 46’sı Suriye’ye geri dönmeyi düşünürken, 44’ü Suriye’ye geri dönmeyeceğini ifade ediyor. 8’i ise geri dönüş konusunda kararsız. Geri dönme düşüncesi üzerinde ise cinsiyete göre anlamlı bir farklılık bulunmuyor.
60’ı tek bir vatandaşlık imkanım olsa Suriye’yi seçeceğini ve Suriye’ye geri dönmek istediğini belirtirken, 57’si Suriye’ye geri dönmeyi düşünmüyorum, tek bir vatandaşlık imkanım olsa Türkiye’yi seçerim diyor. 57 ile benzer bir oranla katılımcılar, tek bir vatandaşlık imkanı olsa Suriye’yi seçiyor ama oraya dönme konusunda kararsız kalıyor. 35’i ise tek bir vatandaşlık imkanım olsa Türkiye’yi seçeceğini ama Suriye’ye de dönme düşüncesi olduğunu belirtiyor.
